Genel Başkan Yardımcımız Resul PARTİCİ: 3 Aralık Süs Günü Olmaktan Çıkmalı, Engelli Kamu Personeline Gerçek Haklar Tanınmalıdır

Genel Başkan Yardımcımız Resul PARTİCİ, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, engelli bireylerin yıllardır görmezden gelinen sorunlarına dikkat çekerek, bu özel günün artık yalnızca temsili bir anma günü değil, gerçek bir hesaplaşma ve çözüm günü olması gerektiğini vurguladı.

Açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“3 Aralık, 1992 yılında Birleşmiş Milletler tarafından ‘Uluslararası Engelliler Günü’ olarak ilan edilmiştir. Türkiye ise 2008 yılında Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’yi yürürlüğe koymuştur. Ancak bu sözleşmenin gerekleri hâlâ tam anlamıyla hayata geçirilmemiştir. Dünya Engelliler Günü, yalnızca bir takvim günü değil; toplumsal vicdanın, adaletin ve eşitliğin sorgulanması gereken bir gündür.

2002 yılında kamuda çalışan engelli sayısı yaklaşık beş bin iken, bugün bu sayı, her vatandaşına eşitlikçi bir anlayışla yaklaşma çabası içinde olan devletimizin gayretleri neticesinde yaklaşık yetmiş bine ulaşmıştır. Bu artış, olumlu bir gelişme olmakla birlikte, sayısal büyümenin nitelikli istihdamla desteklenmediği sürece yeterli olmadığı açıktır. Engelli bireylerin yalnızca istihdam edilmesi değil, hak ettikleri değeri görmeleri, liyakat esasına göre yükselmeleri ve ayrımcılıktan arındırılmış bir çalışma ortamına kavuşmaları da bir o kadar elzemdir.

Ne yazık ki, kamu kurumlarında engelli bireyler hâlâ görünmez kılınmakta, potansiyelleri değerlendirilmemekte ve çoğu zaman yalnızca istatistikleri süsleyen rakamlar olarak görülmektedir. Bu yaklaşım, sosyal devlet anlayışıyla bağdaşmadığı gibi, insan onuruna da aykırıdır. Engelli bireylerin üretken, bağımsız ve onurlu bir yaşam sürebilmeleri için yalnızca iyi niyetli söylemler değil, kararlı ve kapsayıcı politikalar gereklidir.

Bu bağlamda, aşağıda sıraladığımız taleplerin karşılanması artık bir lütuf değil, anayasal bir zorunluluktur:

1) Kamuda bir kısım çalışana 15.01.2023 tarihinden itibaren verilen 3600 ek gösterge, kadro ve derecesine bakılmaksızın kamuda çalışan tüm engelli personele verilmelidir.

2) Kamuda çalışan engelli personeller, kadro ve derecesine bakılmaksızın yeşil pasaport uygulamasından faydalandırılmalıdır.

3) Engelli öğretmenlerin uzman ve başöğretmenlik unvanlarına erişim süreleri, emeklilik durumları göz önünde bulundurularak yeniden değerlendirilmelidir.

4) Engelli öğretmen atamaları her yıl düzenli aralıklarla yapılmalı, bu konuda belirsizlik ve keyfiyet ortadan kaldırılmalıdır.

5) Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından kamuoyuna deklare edilen; Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İnsan Hakları Eylem Planı çerçevesinde, ‘Engelli Kamu personelinin üst düzey ve yönetici kadrolarında görevlendirilmesi’ ile ilgili hedef ve tasarrufları doğrultusunda liyakat sahibi engelli kamu personelinin yönetici kadrolarındaki sayısı ivedilikle arttırılmalıdır.

6) Devlet kadrolarında; engelli kamu personeline karşı engelinden dolayı görev ve sorumluluk vermeme, atıl bırakma, rencide etme gibi hak ihlalleri ve ayrımcılık vakalarının önlenmesi için kurum yöneticilerine yönelik hizmet içi eğitimler düzenlenmek suretiyle farkındalık oluşturulmalı ve insan kaynaklarının verimli kullanılması sağlanmalıdır.

7) Yardımcı hizmetler kadrosunda çalışan engelli bireylerin görev tanımına ilişkin belirsizlikten kaynaklanan sorunların çözülmesi hususunda yasal düzenlemeler yapılmalı, bu minvalde yaşanmakta olan sorunlara çözüm üretilmelidir. Ayrıca; lise, ön lisans, lisans ve lisansüstü eğitimlerini tamamlamış engelli çalışanlara aldıkları eğitimlere uygun kadrolara sınavsız geçişlerinin sağlanması gereklidir.

8) Erişilebilirlikle ilgili konularda; bakanlıklar ve tüm devlet kurumları arasındaki iş birliğini ve eş güdümü sağlamak, fiziki, akademik ve dijital erişilebilirlik çalışmalarını yürütmek ve kamu mali kaynaklarını, insan gücünü, enerji ve zaman israfını önleyerek erişilebilirlik ile ilgili çalışmaların tek elden yürütülmesinin sağlanması amacıyla ‘Cumhurbaşkanlığı Erişilebilirlik Ofisi’ kurulmalıdır.

9) Şartnamelerde erişilebilirlik şart olmalı ve kamu herkes için erişilebilir olmalıdır.

10) Engellilere Özgü Teknolojilere Faizsiz Kredi: Günümüzde çalışarak emek sarf eden, okuyan ve üreten girişimci vatandaşlarımıza yönelik demokratik ve sosyal devlet anlayışıyla hareket eden devletimiz tarafından çeşitli kolaylıklar sağlanmakta olup, bu çerçevede yapılan işin niteliğine göre kredi verilerek borçlanma kolaylığıyla birlikte gerekli ekonomik destek de sağlanmaktadır. Engelli bireylerin de hayatı kolaylaştıran, özellikle de engelli olmayan bireylerle aradaki fırsat eşitliğini sağlayan teknolojilere azami derecede ihtiyacı bulunmaktadır. Söz konusu teknolojiler yüksek maliyetlerinden ve Türk vatandaşlarının bu maliyeti karşılayacak alım gücüne sahip olmamalarından ötürü, kuvvetli ihtiyaç duyulan araç-gereçlerin temini noktasında finansal destek sağlanması artık bir gereklilik haline gelmiştir. Bahsi geçen cihazlar ileri teknoloji ürünü ve ithal ürünler olmaları sebebiyle yüksek fiyat etiketine sahip bulunmaktadır. Yeterli ekonomik imkânlara sahip olmayan engelli vatandaşlar açısından bu cihazlara erişmek maalesef pek mümkün değildir. Bu sebeple Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın öncülüğünde ve desteğiyle engelli vatandaşların temin etmekte zorlandıkları yüksek maliyetli elektronik cihazların satın alınmasında kredi desteğine fazlasıyla ihtiyaç duyulmaktadır. Devlet bankalarından sağlanacak uzun vadeli faizsiz kredilerle engelli vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanabilmesi mümkün olacaktır.

11) Engelli bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen ortez-protez gibi medikal cihazlara erişim, hâlâ büyük bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Bu cihazların temininde yaşanan bürokratik engeller ve yetersiz destekler, engelli bireyleri çaresizliğe mahkûm etmektedir. Sosyal güvenlik sistemi bu temel ihtiyaçları karşılayacak şekilde yeniden yapılandırılmalıdır.

Yukarıda belirttiğimiz taleplerin karşılanması hâlinde, yalnızca nitelikli bir engelli iş gücünden değil, aynı zamanda adaletli ve kapsayıcı bir toplumdan da söz edebiliriz. Aksi hâlde, 3 Aralık gibi özel günler yalnızca göstermelik kutlamalardan ibaret kalacak, gerçek bir farkındalık yaratmak mümkün olmayacaktır.

Eğitim Gücü SEN olarak, gerek toplumsal yaşamda gerekse iş yaşamında engelli bireylerin daha eşit ve aktif bir şekilde yer alabilmeleri için mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz.