Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Doç. Dr. Mustafa OTRAR'ı Makamında Ziyaret Ettik

Özel Eğitim Öğretmenleri, Psikolojik Danışmanlar, Fizyoterapistlerin okullarda Rehberlik Araştırma Merkezlerinde ve Bilim Sanat Merkezlerinde yaşadıkları sorunlar hakkında dosyamızla birlikteliği, ayrıntılı bilgilendirme yaptık, görüşlerimizi, çözüm önerilerimizi sunduk. Sayın Genel Müdürümüze, anlayışı, çözüm odaklı yaklaşımı ve nazik kabulleri için kendilerine teşekkür ederiz. 
Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne sunduğumuz dosyamızın içeriğinde;

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü

Sayın Doç. Dr. Mustafa OTRAR’a

 

EĞİTİM VE BİLİM GÜCÜ DAYANIŞMA SENDİKASI (EĞİTİM GÜCÜ SEN)

OKUL BÜNYESİNDE PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK İLE ÖZEL EĞİTİM ALANINDA GÖRÜLEN PROBLEM ALANLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

Değerlendirme: Okullarda Rehberlik Hizmetleri yürütülmesinde görevli Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen normu en son 2001 yılında güncellenmiştir. Aradan geçen sürede okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma hizmetleri giderek önem kazanmış, okul sistemi, karmaşıklaşan akademik, kariyer ve kişisel rehberlik hizmetleri yoğunlaşmış, psikososyalçalışmalar, danışmanlık tedbir hizmetleri, tercih hizmetlerine dönük aileler ve öğrencilerde hizmet talebi artmıştır. Var olan 500 öğrenciye bir Rehber Öğretmen/Psikolojik Danışman personel hizmete yetersiz kalmaktadır. Hizmet gerçek anlamda yürütülememektedir. Sahada uygulama yapılamaz haldedir.

 

Talep: Günümüz hizmet talebi ve gerekliliğine bağlı olarak Psikolojik Danışman/ Rehber Öğretmen normunun 250 ve katları olarak değiştirilmesidir.

 

Değerlendirme: Okullarda Rehberlik Hizmetleri yürütülmesinde görevli Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen normu İlkokullarda 300 öğrenci, anaokulları, ortaokullar ve liselerde 150 öğrenciye ulaşıldığı takdirde verilmektedir. Bu sayıya ulaşılamayan okullara Rehberlik ve Psikolojik Danışma hizmetleri sunulamamakta ilgili okul öğrencileri bu hizmetten norm olmadığı için yararlanamamaktadır. Durum Anayasanın devletin vatandaşa eşit ve aynı hizmeti sunma ile ilgili maddelerine ayrıca 1739 sayılı Temel Eğitim Kanunu’nun Tüm öğrencilere hizmeti ulaştırmakla yükümlü olduğu maddelere aykırı olduğu gibi vicdani olarak da hizmeti alan öğrenciler ile alamayan ilgili öğrenciler arasında haksızlık oluşturmaktadır. Bu okullara normu olmadığı için ikinci okul görevlendirmesi de yasal olarak mümkün değildir. Görevlendirmeler ise hizmet bölünmesine neden olmaktadır.

 

Talep: Okullara sayı gözetilmeksizin norm açılması ve atama yapılması var olan haksızlığı ortadan kaldıracaktır.

 

Değerlendirme: Okullarda Rehberlik Hizmetleri yürütülmesinde görevli Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen normu 1 öğrencinin nakli veya gelmesiyle değişmektedir. Örneğin 500 öğrencisi olan okulda 1 öğrenci nakil olduğunda norm düşmektedir ve orada görev yapan Rehber Öğretmen/ Psikolojik Danışman norm fazlası olmaktadır. Bu nedenle bu şekilde normu sınırda olan binlerce okulda sürekli norm düşmekte veya eklenmekte hizmetin ve personel görevinin sürekliliği zedelenmektedir.

 

Talep: 250 ve katlarına güncellenerek norm sağlanmalıdır. Bu güncelleme yapıldıktan sonra artı eksi 30 öğrenci aralığı oluşturularak normun tutarlılığı sağlanmalıdır.

 

Değerlendirme: Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlerin yüksek lisans ve doktora yaptıktan sonra artırımlı ek ders ödemesi derse girmedikleri sebebiyle ödenmemektedir. Konu ile ilgili kazanılmış dava vardır ve tüm öğretmenler haklarını ancak dava yoluyla alabilmektedir. Bu da kamu zararı ve fazladan iş yükü oluşturmaktadır.

 

Talep: Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlerinde diğer branşlarda olduğu gibi yüksek lisans ve doktora yaptıklarında ek ders ödemelerinin artırımlı olarak yapılması gerekmektedir.

 

Değerlendirme: Okullarda Rehberlik Hizmetleri yürütülmesinde görevli Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlerin tercih takvimi belirsizliği her yıl tercih desteği veren personelin tatili değerlendirmesi ve planlamasında sıkıntı yaşamasına neden olmaktadır. Tatil başladıktan sonra tarih sunulması bu personelin ne zaman tatil yapacağını ve buna dönük planlamasını engellemektedir. Personel binlerce km uzaktan tercih için yola çıkmaktadır. Büyük mağduriyet yaşanmaktadır.

 

Talep: Tercihlerin mümkünse tatil öncesi ve sonrası yapılması, değilse tatil başlangıcı ve sonunda yapılması, takvimin en az 2 ay öncesinden yayınlanması görevlendirmelerinde takvimle birlikte sağlanması, görev yapan personelin yolluk, yevmiyesi verilerek ek derslerinin DYK da verilen ücretlerle eşitlenerek, günlük ne kadar saat görev yaptı ise o kadar ek ders ödenmesi önemlidir

 

Değerlendirme: Danışmanlık tedbir görevleri aslen Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının görevi iken yapılan protokol ile Milli Eğitim Bakanlığında Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlere aktarılmaktadır. Bu nedenle asli görevde aksamalar olmaktadır. Bazı bölgelerde öyle bir hal almıştır ki tüm dosyalar neredeyse Bakanlığımız Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlere gönderilmektedir. Yine icap görevi, Mahkemelerde görevler gibi birçok asli olmayan angarya görevlerle Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenler görev yapamaz haldedir. Bunun yanında bu görevlere ilgili bakanlığın uzmanları ücret alırken Milli Eğitim Bakanlığında asli görevi olmadığı halde yürüten Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlere ücret verilmemektedir.  Bu konuda idari davalar kazanılmakta ve aynı zamanda kamu zararı oluşmaktadır.

 

Talep: Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlere verilecek danışmanlık tedbiri ve diğer görevlerin hizmeti aksatmayacak yoğunlukta verilmesi için İl ve İlçe Müdürlüklerinin uyarılması, görev ücretlerinin verilmesi Kanuni hakları olan mesai dışı ve hafta sonu usulsüz şekilde icap nöbeti gibi kanuna aykırı resen görevlendirmelerin önlenmesi.

 

Değerlendirme: Okullarda çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenler karşılaştıkları adli vakalarda (istismar, taciz vb.) durumlarda süreci her ne kadar okul idaresi ile birlikte yürütecek olsa da bu tarz vakalarda ve disiplin süreçlerinde okul Psikolojik Danışmanı/ Rehber Öğretmeni yalnız bırakılmakta ve çeşitli yollarla baskı altına alınmaktadır.

 

Talep: Adli vakalarla karşılaşılması durumunda izlenecek adımlar ve süreçle ilgili bilgilendirme çalışmalarının yapılması, okullara ve özellikle idarelere konu ile ilgili adım adım yönergelerin bulunduğu bir yol haritası oluşturulması ve tüm öğretmen ve idarecilerin bu yönergeler usulünde hareket etmesinin sağlanması.

 

Değerlendirme: Okullarda çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlerin zaman zaman öğrencilere ilgili psikolojik testler uygulaması gerekmektedir. Ancak birçoğunun test ve tanı eğitimi bulunmamaktadır.

Talep: Okullarda çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlere de hizmet içi eğitimler kapsamında test ve tanılama eğitimleri verilmelidir.

 

Değerlendirme: Özel eğitim sınıflarında çalışan Özel Eğitim Öğretmenlerinin diğer branş öğretmenleri gibi dinlenme ve ihtiyaç molası bulunmamaktadır. Özel ihtiyaç sahibi öğrencileri yalnız bırakamadıkları için tam gün sınıflarda bulunmaktadırlar. Teneffüs bile yapamayan özel eğitim öğretmenleri yardımcı personelleri de bulunmadığından öğrencilerin tüm ihtiyaçlarını da kendi başlarına gidermeye çalışmakta ve tüm gün bilfiil, ara vermeden görevlerini sürdürmektedirler.

 

Talep: Özel Eğitim Öğretmenlerine en az 15 dakika olmak koşulu ile dinlenme ve ihtiyaçlarını giderebilecek teneffüsler sağlanmalı bunun için de her sınıfa en az 1 yardımcı personel desteği verilmelidir.

 

Değerlendirme: Diğer branşlarda haftalık maaş karşılığı 15 ders saati çalışma yapılırken, Özel Eğitim Öğretmenleri ise haftalık 18 ders saati karşılığı çalışmaktadır. Maaş ödemesi yapılırken aradaki fark dikkate alınmamakta ve özel eğitim öğretmenleri haftalık 3 ders saati diğer branşlara göre fazla mesai yaparak aynı ücreti almaktadır.

 

Talep: Özel Eğitim Öğretmenlerinin maaş karşılığı haftalık ders saati sayısının 15 saat olarak düzenlenmesi gerekmektedir.

 

Değerlendirme: Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) hazırlama konusunda sınıf ve branş öğretmenleri eksik kalmaktadır. Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için BEP büyük önem arz etmektedir.

 

Talep: Sınıf öğretmenleri ve branş öğretmenlerine BEP eğitimi verilmelidir.

 

Değerlendirme:Özel eğitim sınıflarında okutulan öğrencilerin engel durumlarına göre kontenjan belirlenmemekte, sınıf kontenjanları sayısal olarak düşünülmektedir. Ağır engel durumuna sahip sınıfların öğrenci sayıları ile orta veya hafif engel durumuna sahip öğrencilerin sınıf kontenjanları sayı baz alınarak yapılmakta bu da hem öğretmenin işini zorlaştırmakta hem de özel eğitimin verimini düşürmektedir.

 

Talep: Özel eğitim sınıflarında okutulacak öğrenci sayılarının öğrencilerin engel durumlarına göre belirlenmesi ve öğrenci dağılımlarının yapılması için İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesinde komisyonların oluşturulması gerekmektedir.

 

 

REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ BÜNYESİNDE PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK İLE ÖZEL EĞİTİM ALANINDA GÖRÜLEN PROBLEM ALANLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenler ile Özel Eğitim Öğretmenleri kendi bölümlerinde bölüm başkanı olarak görev alabilmektedir. Ancak bölüm başkanı görevlendirmeleri için herhangi bir kriter bulunmamakta, gönüllülük esası veya idarenin zorla görevlendirme yapmasıyla başkanlar seçilmektedir.

 

Talep: Özel eğitim ve Rehberlik bölüm başkanları seçimleri için kriterler belirlenmeli, bölümlerin koordine ve kontrol görevini yapacak kişilerin uygunluğu aranmalıdır. Başkanlık görevini yürütecek kişilerin ilgili donanıma sahip olması bölümlerin iş ve işlemlerinin de daha sağlıklı yürütülmesini sağlayacaktır.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki öğrenci tanılama ve test süreçlerinde yalnızca Psikolojik Danışman ve Özel Eğitim Öğretmenleri görev almamakta, farklı branş görevlendirmeleri de yapılmaktadır.

 

Talep: Öğrenci tanılama ve test süreçlerinin yalnızca yetkin ve alan uzmanı kişiler tarafından yapılması gerekmektedir. Böylece yanlış tanılama ve itiraz süreçlerinin de azalması sağlanacaktır.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan Psikolojik Danışman/ Rehber Öğretmenler ile Özel Eğitim Öğretmenleri 8.00-17.00 saatleri arasında günlük 8 saat çalışmakta ancak 6 saat ücret alabilmektedir.

 

Talep: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenler ile Özel Eğitim Öğretmenlerinin çalışma karşılığı olan günlük 8 saat ücret ödemesinin yapılması.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki öğrenci tanılama ve test işlemleri dolayısıyla kurumlar diğer işlemlere yeteri kadar vakit ayıramamakta ve diğer görev ve sorumluluklarını yerine getirememektedirler.

 

Talep: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki öğrenci tanılama ve test süreçlerinin yürütülmesi için farklı bir kurum veya birim oluşturularak tanılama ve test süreçleri rehberlik ve araştırma merkezleri bünyesinden alınmalıdır. Böylece rehberlik ve araştırma merkezlerindeki iş yükü azalacak, diğer iş ve işlemler içinde vakit ve personel kazanılmış olacaktır.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki öğrenci tanılama ve test süreçlerinin yürütülmesi için Psikolojik Danışmanlara görev verilmekte, yaz tatilleri ve hafta sonları dahil uygulama yapmaktadırlar. Bilsem öğrenci seçme ve tanılama süreçleri sınav olarak geçmesine rağmen görev alan personele sınav görev veya uygulama ücreti verilmemekte, kişiler ücretlerini dava yoluyla edinmek zorunda kalmaktadır.

 

Talep: Öğrenci tanılama ve test süreçlerinde uygulama görevi alan Psikolojik danışman/rehber öğretmenlerin sınav ve uygulama ücretlerinin ödenmesi gerekmektedir.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerinin birçoğunda psikolojik danışma sürecini yürütmek için danışma odaları bulunmamakta veya odalar yeterli fiziksel şartları karşılamamaktadır. Danışma sürecinin etkili olabilmesi adına danışmanın yürütüldüğü fiziksel koşullar önemlidir.

 

Talep: Rehberlik ve araştırma merkezlerine danışma odaları planlanması, bu odaların belirli fiziksel şartlara uygun hale getirilmesinin zorunlu olması ve tüm rehberlik ve araştırma merkezlerindeki danışma odalarının aynı standartta olmasının sağlanması.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan personeller tam gün mesai yapmakta ve 8.00- 17.00 arası kurumlarda bulunmaktadır. Tam zamanlı çalışma yapılan kurumlarda çalışanlara öğle yemeği veya yemek ücreti verilmektedir. Rehberlik ve araştırma merkezlerinde ise çalışanların yemek ihtiyacı kendileri tarafından karşılanmaktadır.

 

Talep: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan tüm personelin öğle yemeğinin veya yemek ücretinin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanması.

 

Değerlendirme: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenler ve Özel Eğitim Öğretmenleri ek ders ödemesi almaktadır. Ancak Fizyoterapistlere ödeme yapılmamaktadır. Rehberlik ve araştırma merkezleri mesai usulü çalışılan kurumlar olduğundan aynı mesaiyi paylaşan tüm branşlarda eşit ödeme yapılmalıdır.

 

Talep: Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan Fizyoterapistlere de ek ders ödemesi yapılmalıdır.

 

 

BİLİM VE SANAT MERKEZİ BÜNYESİNDE PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK İLE ÖZEL EĞİTİM ALANINDA GÖRÜLEN PROBLEM ALANLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

Değerlendirme: Yönetici atama yönetmeliğinde Bilim ve sanat merkezlerinde kadrolu müdür olabilmek için daha önce Bilsem’lerde kadrolu çalışmış olmak şartı var. Yalnız bu ibareyi il ilçe mili eğitim müdürlükleri kadrolu öğretmen olarak çalışmış olma şartı olarak yorumlayıp Bilsem’lerde kadrolu müdür yardımcısı olanların Bilsem'e müdür olamayacağını belirtmektedir.

 

Talep: İlgili madde yoruma açık olduğundan farklı görüşler ortaya çıkmaktadır. Maddedeki belirsizliğin ortadan kalkması için Yönetici atama yönetmeliğinde Bilim ve sanat merkezlerinde kadrolu müdür olabilmek için daha önce Bilsem’lerde kadrolu öğretmen- müdür yardımcısı olarak görev yapmış olmak şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir.